Chiêu mới: thay mainboard, trộn linh kiện
Đặc biệt hơn, với một số thủ thuật như thay mainboard ổ cứng hoặc dùng tool xoá S.M.A.R.T thì rất khó để nhận biết chính xác tình trạng bad sector. Chưa kể, ngay cả khi ổ cứng bị bad sector, cho dù đã sửa được chỉnh sửa (cắt những phân đoạn hỏng) thì chất lượng bị suy giảm nhiều, có thể hỏng bất kỳ lúc nào. Song song đó là tình trạng nhiều HDD hỏng hóc được mang ra nấu nướng lại để có một HDD “ngon lành”. Trong đó, thủ thuật thay mainboard ổ cứng, tráo đổi linh kiện đóng vai trò quan trọng để có thể chỉnh sửa ổ cứng hỏng nhưng đồng thời cũng khiến cho tình hình ổ cứng cũ trở nên phức tạp hơn. Chủ một cửa hàng chuyên thu mua laptop cũ trên đường Phan Đăng Lưu, Quận Phú Nhuận chia sẻ: “Theo thời gian sử dụng, bất cứ HDD nào rồi cũng phải đến thời kỳ hỏng. Biểu hiện của việc hỏng hóc là báo lỗi bad sector. Đây là lỗi do bị mất điện đột ngột khi đang sử dụng, format không đúng qui cách hoặc điện áp tăng đột ngột (do dùng nguồn máy tính dỏm) hoặc do đã sử dụng quá lâu. Cho dù có thể sửa chữa khắc phục dùng tạm nhưng những chiếc HDD này có thể “lăn ra chết” bất cứ lúc nào, dữ liệu lưu có thể mất hoàn toàn. Vì vậy, khi HDD bị nhiều bad sector thì cũng xem như là vứt. Thế nên, check bad sector được xem như là căn cứ đánh giá đáng tin cậy khi mua HDD cũ.
Song, chiêu thức này đã không còn phù hợp. HDD bị bad rồi vẫn có thể bị phù phép để “ngon lành” trở lại. Có nhiều cách để làm tuỳ theo mức độ hư hại. Nếu ở mức độ thấp có thể chỉ cần format cấp thấp hoặc dùng công cụ như HDD Regenerator để sửa, hoặc dùng tool can thiệp vào S.M.A.R.T nhằm xoá bỏ thông tin bị bad sector. Do vậy mà các công cụ check ổ cứng như HDD tune sẽ không tìm thấy bad sector và nguời mua yên tâm là hàng còn tốt. Với các HDD bị nặng hơn, chẳng hạn bị bad nhiều, hư cơ, hư main, cháy chip… sẽ được thay thế main mới, trộn lẫn linh kiện hay còn gọi là xào nấu giữa các HDD cũ với nhau. Khi thay thế như vậy, các thông tin về HDD cũng bị xoá sạch. Vì vậy, thời gian sử dụng của loại HDD này được báo là = 0 (giống như thông tin trên HDD chưa từng sử dụng). Điều này có sức thu hút mạnh mẽ vì người dùng khi mua HDD cũ chỉ chăm chăm test xem có bad sector hay không. Nếu không thấy có bad sector thì yên tâm là chất lượng vẫn còn tốt.
Rôm rả HDD cũ
Chính nhờ những thủ thuật này mà ngày càng có nhiều topic của cá nhân cũng như cửa hàng, công ty rao bán HDD cũ với mức giá khá hấp dẫn. Ổ cứng cũ được chào bán nhiều nhất là loại từ 250 - 320GB hoặc cao hơn như loại 1TB với đủ các thương hiệu, mức giá dao động từ 470.000 - 600.000đ hoặc 900.000đ (giá bán lẻ). Trường hợp lấy sĩ từ 5 ổ trở lên, mức giá sẽ mềm hơn. Đáng lưu ý hơn, bên cạnh các topic rao bán thì không thiếu topic nhận thu mua lại HDD bị bad sector với mức giá khá cao, dao động từ 300.000 - 700.000đ tuỳ dung luợng và mức độ hỏng hóc. Theo phân tích của anh Minh Tuấn, một dân chơi công nghệ thì sở dĩ thị trường HDD cũ thời gian qua sôi động ở cả cung và cầu là vì nhu cầu dùng laptop cũ vẫn chiếm số lượng lớn, nhất là đối tượng học sinh - sinh viên. Mà một khi đã dùng laptop cũ thì khả năng phải dùng HDD cũ là điều chắc chắn. Trong số đó, laptop được gắn HDD cũ đã được thay thế, mông má, nấu nướng lại có xác suất rất cao.
Cũng theo chia sẻ của anh Tuấn, nhiều người lầm tưởng rằng mua lại HDD cũ là lợi về mặt kinh tế nhưng thật sự thì “tưởng rẻ nhưng hoá ra đắt”. Cái đắt thể hiện ở việc chất lượng không đảm bảo theo diện hên xui và trả giá “đắt” vì ham mua đồ rẻ. Quan trọng hơn cả là HDD có thể lăn đùng ra chết bất cứ lúc nào khiến dữ liệu lưu trữ mất sạch. Không ít người dùng sau đó phải bỏ ra cả đống tiền để cứu dữ liệu mà vẫn không sao tìm lại được. Còn theo anh Phan Thanh Sơn, cửa hàng Điện tử Thanh Sơn (Ngô Quyền, Quận 10), thì so ra, mức giá 500.000đ sở hữu HDD cũ quá hạn bảo hành không biết hỏng lúc nào với chi phí 1.000.000đ có ngay con HDD mới nguyên, bảo hành đến 3 năm thì cái nào lợi hơn hẳn người dùng đã rõ. Đơn giản, chỉ cần làm phép tính, lấy số tiền chi ra chia số thời gian bảo hành, ví dụ như lấy 1.000.000đ chia 3 thì mỗi năm người dùng chỉ phải chi ra có hơn 300.000đ. Đó là chưa kể, trong 3 năm này, người dùng cứ vô tư xài, lỡ hư hỏng thì được bảo hành 1 đổi 1. Như vậy, phần thuận lợi nhiều hơn phần thiệt thòi. Ngược lại, bỏ ra 500.000đ tưởng là rẻ nhưng nếu hư ngay trong năm đầu, tháng đầu hoặc thậm chí là tuần đầu sử dụng thì mất cả chì lẫn chài.
Kinh nghiệm mua HDD cũ
Nếu vì điều kiện chưa cho phép, buộc phải mua HDD cũ thì bạn nên mua những HDD còn hạn bảo hành (1-3 năm tuỳ theo nhà sản xuất). Khi mua lại nguyên laptop cũ, bạn cũng nên kiểm tra xem thời gian bảo hành của HDD. Hạn chế mua những HDD quá cũ có thời gian dùng trên 3 năm. HDD là bộ phận có tuổi thọ không cao, thông thường từ 3-5 năm là bắt đầu hỏng đến hỏng hoàn toàn. Khi test bằng HDD tune nên để ý đến thông tin về thời gian sử dụng (download tại http://www.hddtune.com/download) để kiểm tra các thông tin trên HDD như bad sector và đặc biệt là quan sát thông tin data trong mục Power on Hours Count trong thẻ Health. Nếu là HDD cũ mà có Data = 0 hoặc quá bé, (nói nôm na là như xe cũ mà có công tơ mét = 0 hoặc quá ít) tức là HDD này đã bị thay mainboard.
DƯƠNG NGUYỄN
“Nấu” HDD là hình thức dùng 2 HDD giống nhau (cùng hãng, firmware, dung lượng) với 1 HDD bị hỏng main, 1 HDD hỏng bộ phận khác. Sau đó tiến hành bóc tách những linh kiện còn dùng được rồi gom lại và xào lại thành 1 HDD tương đối. Còn thay main là hình thức thay con chip ghi nhận mọi thông tin dữ liệu trên HDD. Sau khi thay mainboard, mọi dữ liệu thông tin sẽ bị thay đổi. Theo đó,dữ liệu về bad sector trên HDD không còn chính xác khiến cho các chương trình test bad sector họat động không đúng.
Ổ đĩa cứng được cấu tạo bởi nhiều đĩa xếp chồng lên nhau. Mỗi mặt đĩa được chia thành các rãnh tròn đồng tâm gọi là track. Mỗi track được chia thành các sector. Sector là đơn vị vật lý nhỏ nhất của ổ đĩa. Như vậy, bad sector là những sector bị lỗi mà tại đó khi ghi dữ liệu lên thì nó sẽ bị bỏ qua, nếu dữ liệu đã tồn tại ở bad sector thì dữ liệu đó có thể sẽ bị lỗi và không khôi phục được. Bad sector chỉ xuất hiện sau quá trình sử dụng lâu dài, format ổ không đúng cách, thao tác bật tắt máy không đúng, đột ngột... gây ra.